Forum Makina

Tünelcilik tecrübe, dikkat ve dayanıklılık gerektiren bir iş!

Türkcan Yapı, Metro Tüneli Çalışmalarını yeni HİDROMEK HMK 230 LC ile Gerçekleştiriyor

İstanbul’un dört bir yanındaki metro inşaatlarının çeşitli noktalarında tünel çalışmalarını sürdüren Türkcan Yapı, 100’ü aşkın makinenin bulunduğu iş makinesi parkına son olarak HİDROMEK’in yeni H4 Serisinden HMK 230 LC ekskavatörünü ekledi. Firmaya tünel uygulaması paketiyle sunulan yeni ekskavatör, bu kapsamda makine ve operatör güvenliğine dair birçok ayrıcalığı bünyesinde barındırıyor.

Günümüzde bir kenti modern ve sürdürülebilir kılan unsurların başında, yenilikçi ulaşım çözümleri ve problemsiz su şebekeleri geliyor. Özellikle metro ağları ve içme suyu projeleri gibi hayati önem taşıyan çalışmalar için tekniği iyi hazırlanmış planlar ve özenle gerçekleşen saha faaliyetleri, projenin geleceği açısından önem teşkil ediyor. Bu çalışmaların temelini oluşturan tünel inşaatları ise büyük emek ve zaman isteyen fedakâr çalışmalarla gerçekleşiyor. Alanında uzman 3 ortakla kurulan Türkcan Yapı da, 10 yılı aşkın süredir farklı metro ve içme suyu projeleri gibi, kentler için hayati nitelikteki alanlarda yeraltı çalışmalarını sürdürüyor.

Türkcan Yapı yöneticileri Hasan Üstünsoy ve Murat Yertürk ile bir araya gelerek faaliyetlerini ve yeni HİDROMEK makine yatırımlarını konuştuk:

Öncelikle Türkcan Yapı’dan ve uzmanlık alanından bahseder misiniz?

Türkcan Yapı iş hayatına 2010 yılında, tünel faaliyetleri için makine kiralamaları yaparak adım atan bir şirket. Her ne kadar 11 yıllık bir firma olsak da; merhum ortağımız Cevdet Babacan’ın ve bizim tünel konusundaki geçmiş deneyimlerimiz Türkcan Yapı’yı oluşturdu. Şirketimiz bünyesinde makine kiralama işini noktalayarak tamamen tünel inşaatlarına odaklandık. Alt yüklenici olarak, müteahhitlerin iş ortağı konumunda çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Yaklaşık 100’e yakın beyaz yakalı, 100’e yakın mavi yakalı ve geri kalanı sarı yakalı işçi olmak üzere 1.000 civarında çalışanımız bulunuyor.

Dahil olduğunuz projelerden örnekler verir misiniz?

İlk olarak Kadıköy-Kartal metrosunda tünel çalışmalarında yer aldık, ardından Erzincan’da altın madeni ve daha sonrasında Anadolu Madencilik kapsamındaki çalışmalarda bulunduk. Günümüzde ise Gülermak-Makyol-Nurol ile birlikte Ümraniye-Ataşehir-Göztepe metrosunun bazı noktalarını yapıyoruz. Avrupa yakasında ise Bayburt Grup’a ait Kayaşehir-Başakşehir metro projesi ve Halkalı Havalimanı projesinde çalışıyoruz. Ataköy-İkitelli metro projesini bitirdik. Bizim için önemli olan Kalyon İnşaat’a ait Anadolu-Avrupa Yakası içme suyu projesini de yakın zamanda tamamladık. Antalya bölgesinde ise İbradı ve Kemer ilçelerinde Makyol ile karayolu tünelleri faaliyetlerinde çalışıyoruz. Yeni başladığımız projeler arasında da, Anadolu Madencilik bünyesindeki patlayıcı depo inşaatı projesi yer alıyor. Bu kapsamda kazı işleri ve geçici tahkimatları yapıp, kalıcı kaplamasını uyguluyor ve elektromekaniğe teslim ediyoruz.

“Tünel inşaatlarında çalışanlar, yeteneği olan özel insanlardır”

Tünelciliğin zorlukları nelerdir? Ülkemizi bu alanda nasıl görüyorsunuz?

Tünelcilik gerçekten derinlik ve tecrübe isteyen bir iş. Projelerin uygulanması için iyi bir teknik altyapı gerekiyor. Dolayısıyla yer aldığımız zorlu projelerde hassas çalışıyoruz ama bir o kadar da keyif alıyoruz. Tünelcilik başlandığında bırakmak istenmeyen işlerdir. Tünel inşaatlarında çalışanlar, yeteneği olan özel insanlardır ve projelerin bu sebeple de nazarımızda ayrı bir değeri, önemi vardır. Türkiye’de tünelcilikte büyük bir ivme ve başarı yakalandı. Çok sayıda teknik personel yetişiyor ve iş makinelerinde de yeni teknolojilerle buluşuyoruz. Bugün yurtdışındaki birçok tünel projesinde Türk müteahhitlerin imzası var. Bunlar ülkemiz açısından oldukça sevindirici gelişmeler ve daha da iyi noktalara doğru gidiyor. Yurt genelinde ise çok proje var ve başarılı işler yapıldığını görüyoruz. Biz ve bizim gibi birçok alt yüklenici, bu imkanları bize sunan müteahhitlerin yaptığı kaliteli ve güzel projelerde yer alıyoruz. Herkes canla başla çalışarak işini iyi yapmaya gayret ediyor. Ayrıca takip ettiğimiz yeni projeler de söz konusu.

Makine işin çok önemli bir bölümü. Nasıl bir makine parkınız var?

Güncel olarak irili ufaklı 112 adet iş makinemiz mevcut. Makinelerimizi 15-20 bin saat aralığında kullanıyoruz ve bu tünel için iyi bir süredir. Çalışma yoğunluğumuza göre yeri geliyor 2 yılda, yeri geliyor 4-5 yılda bu süreyi tamamlıyoruz. Ekskavatörde genellikle HİDROMEK ile çalışıyoruz. Toplamda 13 adet HMK 220 LC ekskavatörümüz ve aynı markadan bir adet de kazıcı yükleyicimiz var. Son olarak HİDROMEK’ten birini teslim aldığımız, toplam 2 adet yeni H4 Serisi HMK 230 LC ekskavatörümüz bulunuyor. Diğer makinemiz ise Mart ayı içerisinde filomuza katılacak. Teslim aldığımız yeni ekskavatörler klasik hafriyat sahalarına verildiği gibi değil, tünel paketli olarak hazırlandı.

“TX tünel tipi ön arm uygulaması; kalınlığı, dayanıklılığı silindirlerin dayanma noktasını güçlendirmesiyle avantaj sağlıyor”

Tünele göre özelleştirilen H4 Serisi HMK 230 LC’nin özellikleri nelerdir?

İş makineleri tünele vinç yardımıyla indirilir ve genellikle makine bomundan tutularak yapılır. Bu uygulama hem makineye zarar verir hem de iş güvenliği sorunları çıkarır. HİDROMEK; yaptığı yeni uygulama ile paletlerin sağ ve sol taraflarında ikişer adet kancayla, dengeli bir şekilde makinenin inmesini sağlıyor. Dolayısıyla tünel uygulamasının faydalarını daha makineyi indirirken görmeye başlıyoruz. Çalışma sahasında ise bilindiği gibi makine çalışırken özellikle armın ön tarafında kırıcı yukarı doğru çalışır ve pistona baskı uygular.

HİDROMEK’in geliştirdiği TX tünel tipi ön arm uygulaması ise kalınlığı, dayanıklılığı, silindirlerin dayanma noktasını güçlendirmesi gibi faydalarıyla avantaj sağlıyor. Yine tünelde sağa sola dönerken ve ayaklar yukarı hareket ederken, etrafa çarpan kepçeler için ise kepçe silindiri rod koruması yer alıyor. Markanın H4 Serisi HMK 230 LC özelinde geliştirdiği diğer tünel uygulamaları arasında; makine içerisine aşırı toz almamayı sağlayan kırıcı filtresi, kırıcıda çalışırken mekanizmaların zarar görmesini önleyen tesisat koruyucu ve hidrolik yağı temizleyen hayati öneme sahip bypass filtreleri bulunuyor. Çalışan güvenliği için de ön camlarda ve tavanda tünel tipi koruma yer alıyor.

Sizin için iş makinesinde öncelikler nedir?

Bir makine alırken dikkat ettiğimiz birtakım kriterlerimiz bulunuyor. İlk olarak servis ve servisteki efektiflik gelmekte. İkincisi yedek parçalarına rahatlıkla ulaşılabilmesi ve piyasada bulunabilmesi. Üçüncüsü ise ekonomik olması. Tünel tipi dediğimiz bu uygulamanın da mutlaka makinelerde olması gerekiyor. Eğer bu uygulama yoksa, 6 ay veya 1 yıl sonrasında makinelerde büyük arızalar çıkabiliyor. Bir makine bir aynanın önünde çalışırken durursa işi kilitler ve işin bir gün aksamasına, büyük zarara neden olur. Dolayısıyla makineyi alırken, makinenin bu bahsettiğimiz standartları sağlayabilmesine bakıyoruz ve referanslarımızı da bu doğrultuda alıyoruz.

Makinelerin verimliliğini takip ettiğiniz bir sisteminiz var mı?

Bir istatistik birimimiz var ve aylık-yıllık olmak üzere bize belli veriler sunar. Her makinenin bir kodu vardır. O kod girildiğinde makinenin kaç saat çalıştığı, o çalışmada ne kadar yakıt ve yağ tükettiği, hangi zeminlerde çalıştığı, neresinde arızalar yaptığı, arıza kapsamında hangi servis ile çalışıldığı, servis ulaşılabilirliği, yedek parça fiyatı ve kalitesi gibi bilgileri içeren detaylı bir istatistik alırız. Yıllık istatistikle de makinenin fonksiyonelliğini ölçmüş oluruz ve çıkan sonuca göre o makineyle devam edip etmeme kararını alırız. Eğer çalışmamızı sekteye uğratacak derecede bizi zorlayan ve sık arıza çıkaran bir makine olursa önlemimizi alıyoruz. Filomuzda yer alan her markadan iş makinesini bu istatistik birimimizle detaylıca takip ediyoruz.

“Kapsamlı bir tünel paketi sunması ve hızlı servis çözümü, HİDROMEK’in en büyük avantajları arasında”

HİDROMEK ile ne zaman çalışmaya başladınız ve hangi avantajları elde ettiniz?

HİDROMEK ile ilk olarak 2013 yılında çalışmaya başladık. Bizim gibi bu piyasada iş yapan alt yüklenici dostlarımız ve iş arkadaşlarımız olumlu tavsiyelerde bulundular. İlk aldığımız HMK 220 LC modelinden çok memnun kaldık ve hal böyle olunca ikinci makinemizi de sipariş ettik. Oluşan güven neticesinde alımlarımız devam etti. Yoğun bir elektronik sistem barındırmaması, tünelde en çok tercih edilme nedenlerinden biri olabilir. Birçok durumda arızaların manuel olarak çözüldüğü bir tasarıma sahip ve fonksiyonel olmasının nedenlerinden biri de budur. Kapsamlı bir tünel paketi sunması ve hızlı servis çözümü ise HİDROMEK’in en büyük avantajları arasında. Tünel paketi sunan iş makinesi markalarının kapsamı değişkenlik gösteriyor. Kimi sadece armın olduğu yere filtre takıp bırakır ve biz bu kadarla yetinmeyi istemeyiz. Bu aşamada

HİDROMEK’in yerli üretim gerçekleştirmesi de pozitif rol oynuyor. İthal makineler bir tünel paketi sunacaksa, yurtdışından ne geliyorsa onu sunuyor ve ihtiyaca göre hızlıca hareket edemiyor. HİDROMEK ise fabrikasından dolayı her uygulamayı üretecek kapasitede. Ayrıca makine grubu çalışanlarımızın fikirlerini alıyoruz ve makine seçimimizi bu doğrultuda yapıyoruz. HİDROMEK ekipleri de bu noktada bizimle ilgilenerek, memnuniyetimizi soruşturup geliştirmelerde bulunuyorlar.

Yakıt, servis ve yedek parçadaki tecrübeleriniz neler?

İstatistik programımızla da takip ettiğimiz yakıt ve madeni yağ sarfiyatı konularında HİDROMEK’in verimlilik sunduğunu söyleyebiliyoruz. Servis konusundaysa hiç sorun yaşamadığımız gibi çevremizdekiler de sorun yaşamadı. Bünyemizde makinelere bakım uygulayan bir ekibimiz var ve HİDROMEK servis ile sürekli iletişim halindeler. Acil bir sorun oluştuğunda servis anında müdahale ederek çözüm üretir. Parça ihtiyacımızda da akşam kargoya verildiğinde sabah şantiyemize geliyor ve hiç sorun yaşadığımızı hatırlamıyorum. Dolayısıyla bizim için yerli ve milli olmasından ötürü HİDROMEK’in önceliği vardır.

Türkcan Yapı Anadolu Bölgesi Makine Şefi Fatih Üstünsoy:

Dengeli ve sağlam

“Anadolu bölgesinde 4 şantiyemiz ve yaklaşık 40’ın üzerinde iş makinemiz var. Bulunduğumuz bölge, metro ayağının Ataşehir S-6 şantiyesi olarak geçiyor. Ümraniye - Dudullu Kazım Karabekir ve Ataşehir - Yeni Sahra hattına bağlantımız var ve toplamda 4 şaftta tünelde çalışıyoruz.

Tünellerde çok büyük makinelerle çalışamayız, çok küçük makinelerle de istediğimiz performansı ve gücü alamıyoruz. Bu kapsamda yaygın olarak HİDROMEK’in HMK 220 LC ve HMK 230 LC modelleriyle çalışıyoruz. Özellikle yeni makinemiz H4 Serisi HMK 230 LC, tünel için özel alındı. Bu bölgede 42 metre şafttayız. Bu derinliğe HMK 230 LC’yi palet yanları tutma kancalarıyla güvenle indirdik. Operatörlerimiz ise tünelde dar noktada çalışıyor ve sürekli dönüş yapmak, geri geri çıkmak durumunda kalıyor. Bu noktada yeni makinemizin bom silindiri tesisat koruması ve kepçe silindiri rod koruyucu katkı sağlıyor. Çift stoperli destek kolları, kırıcıyla çalışırken kollara ve silindirlere zarar gelmesini önleyen bir sistem. Yine 3 mazot ve 1 hidrolik filtresi ile bypass filtresi de makine sistemlerinin sağlıklı çalışmasını sağlıyor. Tünel çalışma ortamları tozlu ve radyatör kapasitesi yetersiz olursa, az oksijen miktarından dolayı makineler hararet yapıyor. HİDROMEK’ler ise büyük radyatöre sahip olduğu için yağı, suyu iyi soğutabiliyor ve performansa olumlu katkı sağlıyor. Alt şasinin rakiplerinden uzun olması sebebiyle hem kırıcıda çalışırken makine dengesini koruyor hem de paletin daha sağlam basmasını beraberinde getiriyor.

Yüksek iş güvenliği ve çalışma konforu

Operatörün 4 tarafını görmesi için kamera sistemleri bizim için önem arz ediyor. Taş gelmesi ve göçüklere karşı koruma açısından ise kabin koruması hayati önem taşıyor. Yine çalışma şartlarından dolayı yağcı veya operatör, makineye yağ takviyesi için daha sık makine üzerine çıkıyor. Ayrıca makineler günde 2 kez temizleniyor. HMK 230 LC’nin tutunma-koruma barları ile zemininin kaymayı önleyici kabartmalı yapısı, bu noktada daha fazla güven veriyor. Yağlama operasyonlarında ise birkaç nokta kolaylıkla tamamlanıyor ve boru sisteminde 4 nokta tek seferde yağlanıyor. Operatöre çalışma kolaylığı sağlayan diğer bir avantaj ise makine ışıklandırması olarak karşımıza çıktı. HMK 230 LC’de bulunan arka, tepe ve öne bakan ışıklar yeterli aydınlatmayı sağlıyor. Tünel içerisindeki mevsime göre rahatsız edici sıcak ve soğuklara karşın, operatörümüzü kabin içerisinde de iyi bir klima tertibatı karşılıyor.”

Türkcan Yapı Operatörü Fevzi Arslan:

“Her çalışma ortamında güven sağlıyor”

“18 yıllık operatörlüğümün tünelde 12. yılını geride bıraktım. Bana göre yer altında çalışmak yukarıda çalışmaktan daha kolay. Ağırlıklı olarak ekskavatör ve loder kullanırım. Ekskavatörde kırıcı ve kovayla çalışıyorum. Daha önce 2018 ve 2019 model HİDROMEK ekskavatörlerinden kullandım. Yaklaşık 20 gündür de HMK 230 LC’yi kullanıyorum. Yeni makinemizin kabin konforuna diyecek hiçbir şey yok! Ekran konumu, USB giriş yeri, bardak koyma yeri oldukça kullanışlı. Ayrıca kabini, dinlenme amacıyla da çok rahat bir şekilde kullanıyorum. Uzun sürede kırıcı ile çalıştıktan sonra kova ile de çalıştığımız oluyor ve bu durumlarda bile makine bizi yormuyor. Diğer makineler gibi çalışırken sallanma yapmıyor. HMK 230 LC aynı zamanda performanslı bir makine. Power, ekonomi ve kırıcı modu olan F modunda rahatça kullanıyorum. Makine filtrelerinin dağınık olmayıp bir arada konumlanması da avantaj sağlıyor. Yeraltında çalışmanın tehlikeleri de vardır. HİDROMEK HMK 230 LC, küçük ve büyük taşlardan korunmak için ince ve kalın kabin ön korumayı bir arada sunuyor, bu da her çalışma ortamında güven sağlıyor."